بررسی وجود حباب قیمتی در بازار مسکن شهرهای بزرگ ایران

حباب به وضعیتی اطلاق می شود که در آن قیمت ها پس از یک دوره افزایش سریع به طور ناگهانی و به شدت سقوط می کند. پیدایش حباب در اقتصاد که به مفهوم فاصله گرفتن قیمت های مشاهده شده از قیمت های پایه ای می باشد، نشان دهنده ی نقض فرضیه ی بازارهای کارا است. به دلیل اینکه ممکن است قیمت ها از سطحی پایین تر از قیمت پایه ای شروع به افزایش کند، هر گونه افزایش سریع قیمت به عنوان حباب در نظر گرفته نمی شود و شناسایی حباب نیازمند تعیین همزمان جزء پایه ای و جزء حبابی قیمت دارایی می باشد. با استفاده از مدل ارائه شده توسط گودمن و تیبودئو (2008) اقدام به مدلسازی تابع بلندمدت قیمت مسکن نمودیم و با فرض یک دوره ی بدون حباب از سال 1383-1371 جزء پایه ای قیمت مسکن را با استفاده از یک پانل و روش ils در کلان شهرها برآورد کردیم. سپس با استفاده از این مدل بلندمدت، قیمت مسکن را برای سال 1386 پیش بینی نمودیم. برای پی بردن به اینکه چه میزان از قیمت مشاهده شده در بازار مسکن کلان شهرها در سال 1386 حبابی است، به مقایسه ی این پیش بینی با قیمت های مشاهده شده پرداختیم و معلوم گشت که در بهترین وضعیت (که در شهر تهران مشاهده شد) بیش از 50درصد از قیمت مسکن قابل توجیه با عوامل پایه ای اقتصادی نیست. در بدترین حالت یعنی در شهر اهواز 63.6درصد از قیمت مشاهده شده حاصل فعالیت های سفته بازانه بوده است.